Słyszymy opinie o tym, że jedna metoda jest lepsza od drugiej, a posiadanie np. koncepcji Lean w firmie wystarczy i popłyniemy dzięki temu do krainy szczęśliwości. Niestety, nie ma gotowych recept, które pasowałyby do każdej organizacji i nie ma też metodologii, które są gwarantem sukcesu. Jestem zwolennikiem tworzenia dedykowanych rozwiązań, dopasowanych do indywidualnych potrzeb i charakterystyki danej firmy, ale przede wszystkim zdroworozsądkowego myślenia w zakresie tego co jest czynnikiem powodzenia, a co nie.
Zwolennicy konkretnych teorii często są ograniczeni swoim wąskim spojrzeniem i drogimi szkoleniami, które odbyli. Utrzymują, że ich podejście jest najlepsze i chroni firmę przed kryzysem lub jest lekarstwem na niego. Jednak prawdziwymi czynnikami powodzenia są kompleksowość (wiążą różne obszary firmie) narzędzi i metod, oraz ich skuteczne wdrożenie poprzez zaangażowanie ludzi i konsekwencję managerów. Mniejsza o to jak to się nazywa, raczej jaki ma zasięg i czy ludzie w to wierzą i są skłonni to wykonywać.
Do zapamiętania jest fakt, że firma składa się̨ z poszczególnych elementów, tworząc swoisty układ, którego połączenie determinują̨ całość́, określając jakość́ osiągania celów strategicznych i definiując efektywność́ całej organizacji. Relacje pomiędzy obszarami organizacji, oddzielnymi jednostkami są̨ gwarantem efektywności, sprawności i elastyczności Efektywność́ poszczególnych obszarów staje się̨ mniej istotna w kontekście przepływu działań́ jako całości. Patrząc na firmę właśnie w taki sposób, możemy również̇ dojść́ do przekonania, że przykłady zastosowanych kompleksowych rozwiązań́ z zakresu restrukturyzacji organizacyjnej są czynnikiem koniecznym w procesie uzdrowienia, budującym odporność́ na kryzys firmy.
Jakiekolwiek podejście czy metodologię wybierzesz, to drugorzędne wobec tego, aby miały one charakter kompleksowy i obejmowały różne obszary organizacji. Drugim istotnym czynnikiem jest autentyczne zaangażowanie ludzi i skuteczne wdrożenie tych narzędzi. Widziałam wiele przypadków drogich szkoleń, specjalistów z górnej półki czy programów za setki tysięcy. Wszystkie rozwiązania kończyły się porażką. Wydawało się, że inwestycja jest sensowna, miała wielu zwolenników na poziomie deklaratywnym. W praktyce efekty były wątpliwe, co przekładało się na kontynuowanie działania tak jak wcześniej, nie wnosząc realnych zmian.
Korzyści z zastosowania wybranych podejść zarządczych, które mogą Cię przekonać do próby wdrożenia ich w firmie, gdyż silnie związane są one ze zmianami w obszarach strategii, pracowników, finansowym, struktury i techniki, w których pojawiają się czynniki powstawania kryzysu:
- W obszarze strategii, narzędzia restrukturyzacji, takie jak karta strategiczna wyników, wspierają zarządzanie na podstawie mierzalnych celów i wskaźników, eliminując niejasności związane z celami firmy. Przez ciągłe unowocześnianie i dopasowywanie strategii do otoczenia, firma może lepiej reagować na zmiany, tym samym ograniczając ryzyko wystąpienia przyczyn wewnętrznych kryzysu takich jak błędne lub nieostre cele firmy, twarde trzymanie się̨ wypróbowanych recept na sukces, błędnie przyjęte kompetencje przedsiębiorstwa, niedostosowanie strategii czy nieumiejętność́ unowocześnienia i dopasowywania.
- W obszarze pracowników, narzędzia restrukturyzacji, takie jak TQM czy reengineering poprzez zorientowanie na klienta, wpływają bezpośrednio na budowanie nowoczesnych celów, utrzymanie płaskich struktur organizacyjnych i decentralizację władzy. Zaangażowanie pracowników w proces ustalanie celów zwiększa identyfikację pracowników z firmą, co wzmacnia ich poczucie przynależności, przedsiębiorczość i motywację. Karta strategiczna wyników zastosowana w obszarze pracowników wykorzystuje mierniki realizacji celów kadrowych takich jak mierzenie satysfakcji, rotacji oraz wydajności pracowników, tym samym oddziałując na wewnętrzne czynniki kryzysu takie jak błędne ocenianie możliwości pracowników, niezdecydowanie w zarządzaniu i podejmowaniu decyzji, brak identyfikacji zatrudnionych z firmą czy konflikty wewnątrzorganizacyjne.
- Wdrożenie/ umocnienie roli kontrollingu może znacząco poprawić sytuację finansową przedsiębiorstwa poprzez systematyczne monitorowanie oraz analizę jej działalności. Poprzez skuteczne zarządzanie budżetem oraz identyfikację błędów w budżetowaniu, kontrolling umożliwia ograniczenie nieefektywnych wydatków czy zmniejszenie kosztów, zapobiegając błędnym decyzjom inwestycyjnym. Zastosowanie karty strategicznej wyników może być istotnym narzędziem w uzupełnieniu działań kontrollingu. Poprzez wyznaczenie transparentnych celów strategicznych oraz określenie kluczowych wskaźników, przedsiębiorstwo może skutecznie monitorować postępy w realizacji opracowanej strategii. Umożliwia to kadrze kierowniczej szybką reakcję na niepożądane zjawiska, takie jak przekroczenie możliwości finansowych czy błędne inwestycje oraz na podejmowanie odpowiednich kroków naprawczych. W rezultacie, zastosowanie karty strategicznej wyników współgra z działaniami kontrollingu, umożliwiając bardziej efektywne zarządzanie finansami i osiągnięcie celów Turnaround.
- W obszarze struktur, narzędzia restrukturyzacji wprowadzają zmiany w modelu organizacyjnym, przechodząc z mechanistycznego na organiczny, co poprawia efektywność zarządzania i redukuje prawdopodobieństwo kryzysu wynikającego z centralizacji władzy.
- W obszarze technologii, narzędzia restrukturyzacji, jak TQM czy reengineering, skupiają się na elastycznym dostosowywaniu się do wymagań rynku poprzez ciągłe doskonalenie technologiczne i maksymalne wykorzystanie potencjału dostępnych zasobów. Stawianie na ciągłą jakość zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia zjawisk związanych z niską jakością bazy materialno-produkcyjnej, przestarzałą technologią, technicznymi błędami produktów, niewykorzystanymi mocami produkcyjnymi czy brakiem automatyzacji.